Сегодня в Азербайджане отмечают Од чершенбеси
Bu gün Azərbaycanda Novruz bayramından əvvəlki Boz Ay Ayının dörd çərşənbə axşamı günündən ikincisi olan Od çershenbesi qeyd olunur. Əslində, Novruza hazırlıq bayram tarixindən bir ay əvvəl başlayır, çünki təbiətin oyanışı məhz bu günlərdə başlayır. Ona görə də Azərbaycan xalqı bu hadisəni çox təntənəli və şənliklə, mərasim və ənənələrə riayət etməklə qeyd edir. Xalq əfsanələrinə görə, Novruzdan əvvəl hər biri təbii elementlərdən birinin oyanmasına həsr olunmuş dörd çərşənbə axşamı ("cerşenbe axşama") gəlir. Bunlar Su, Od, Yale və torpag (və ya Ahyr) cherschenbe - müvafiq olaraq su, od, külək və yer çərşənbə axşamı (və ya sonuncu, tətil öncəsi). Bu elementlərin oyanması yeni bir parlaq günün - Novruz bayramının gəlişini, yerin canlanmasının və canlanmasının başlanğıcını göstərir.
Od cherschenbesi-də tonqal yandırmaq və tullanmaq adətdir. Üstəlik, oğlan onu yandırmalıdır, sonra yanğın təmiz sayılır. Xalq inancına görə, o, pisliyi təmizləyir, zərifləşdirir, qaranlıq qüvvələri ovsunlayır və köhnə ildə baş verən ən pis şey bu atəşin alovunda yanır. Xəstəliklər, əzablar, təbii fəlakətlər, günahlar atəşi "yeyir", insan yenidən doğulur. Tonqalın üstündən üç dəfə, tercihen yeddi dəfə tullanmaq lazımdır. Heç vaxt su ilə söndürülmür, özü sönməlidir. Kül toplanır və evdən uzaqlaşdırılır - buna görə də tonqalın üstündən tullanan bütün ailə üzvlərinin bədbəxtlikləri və bəlaları küllə birlikdə yox olacaq. Bu gün lobio (lobya) ilə məcburi pilaf hazırlanır, ancaq toyug pilaf (toyuq ilə Pilaf) da edə bilərsiniz. Yanğın Günəşin davamı hesab olunur, insanların qışdan sonra çox ehtiyac duyduğu istiliyi təmsil edir. Qədim oğuzlar, azərbaycanlıların əcdadları üçün od, od həmrəylik, birlik rəmzi idi. Təsadüfi deyil ki, azərbaycanlıların qədim "Kitabi Dədə Qorqud" dastanında atəş əsərin əsas semantik yüklərindən birini daşıyır.
